ШИНЭ БИЧЛЭГҮҮД
my ideas
бас юу ч ойлгохгүй байх хоёр тун ч муу хэрэг биш юм.
найз маань надаас хэн хамгийн жаргалтай бэ гэж нэг удаа асууж байсан юм. тэр үед би хариултыг нь зөв хэлж чадаагүйгээр барахгүй зөв хариултыг олж эс чадав. тэр надад тэнэг хүн хамгийн жаргалтай гэж хэлж билээ.
тиймээ, тэнэг хүний дотор амгалан гэдэг. энэ бүхнийг би өөрийнхөөрөө, өөртөө зохицуулан ойлгох доо хэмжээг нь тааруулж, үл ойшоох, тоомжиргүй занг гаргаж бай гэж боддог. хүнд(=хатуу) хэцүү асуудал тулгарах үед түүнийг шийдэх, түүнээс зайлсхийх ямар ч боломж, оролдлого байхгүй нөхцөлд, хүн маш тайвнаар тэр бүхнийг өнгөрөөж чаддаг байх хэрэгтэй юм. үүний тулд, энэ бүхэн ийм л байх ёстой байж дээ гэдэг ч юм уу, ямар нэгэн аргаар сэтгэлдээ болон бие цогцостоо ачаалал авахгүйгээр шийдэж байх хэрэгтэй юм.
тэнэг хүн шиг занг хэрэгтэй үедээ л гаргаж байх нь та бид жаргалтай байх үндэс байхаас үргэлж тэнэг байх нь аз жаргалын үндэс хэзээ ч байж чадахгүй. энэ нь хэдийгээр жаргалтай мэт харагдаж, магадгүй өөртэй жаргалтай байсан хэдий ч, тун ч эмгэнэлтэй хэрэг бөгөөд бидний төсөөлөн бодож чадах жинхэнэ аз жаргал огтоос оо биш юм.
далай лам 21 зууны хүн төрөлхтөнд хандаж хэлсэн үгэндээ, бид аливаа асуудлыг шийдэх бололцоотой үед, түүнд сэтгэл зовниж санаашран суудаггүй. (чухамдаа тэрхүү боломж бүхнийг хэрэглэж, тухайн асуудалд хандаж шийддэг.) харин нэгэнт асуудалд ямраар ч нөлөөлөх боломжгүй үед санаа зовнилоо гээд тухайн асуудлыг шийдэхгүй юм. ингэхээр санаа зовох нь ахар мөчидхөн бодлын л илрэл бөгөөд ямар ч хэрэггүй зүйл юм. (лам багштаны сургаалыг үгчлэн буулгаагүй бөгөөд санаад буйгаар нь бичлээ) гэж хэлсэн байдаг.
түүний сургаалаас харахад ухаантай хүн л асуудалд зөвөөр хандаж зовлон шаналлаас гэтлэх болно гэсэн бурхны сургаал харагдаж байна. мөн энэ нь тэнэг хүн хэзээ ч жаргалтай байхгүй, охор мөчидхөн бодол тээж явах нь юунд ч бай тусыг эс олох юм гэсэн зүйлийг бидэнд ойлгуулж чадаж байгаа юм.
гэхдээ Юу ч мэдэхгүй байх нь тэнэг гэсэн үг огтоос оо биш юм. мөн юу ч ойлгохгүй байх нь мөн л заавал тэнэг байна гэсэн үг биш юм. тухайлбал би тун дургүй, огтоос хүсэхгүй зүйлээ хүчлээд ч ойлгож, мэдэж авдаггүй. мөн хэн нэгэнд урьд нь согтож унатал архи уулгаад дараа нь үүнийг уншаад ойлго гээд хуулийн тухай ном бариулъя гэж бодъё. тэр бидэнд уншсан хуулийнхаа зүйл заалт бүрийг маш сайн тайлбарлаж хэлж чадна гэж би хувьдаа бодохгүй байна. учир нь тэр өөрөө ч түүнийг мансуурах үйлчилгээтэй зүйлээс болоод бүрэн гүйцэд ойлгож чадахгүй.
хүн төрөлхтөн нэгэн цагт юу ч мэддэггүй байжээ, тэр үед хэн нэгэн агаарын бөмбөлөг зохион бүтээснээ дэлхий дахинд зарлав. энэ нь, нар дахин мандав гэж нэрлэгдэх буюу сэргэн мандалтын зуун гэж нэрлэгдэх түүхэн цаг хугацаанд болсон хэрэг юм.
энэ мэдээг сонссон Английн хаан тийм агаарт хөөрдөг техниктэй болохыг хүсэв. эрдэмтэн мэргэдэд даалгав. тэд анхны тэнгэрт хөөрч буй техник технологи чухам ямар-хан эд болохыг огтхон мэдэхгүй бөгөөд урьд өмнө нь толгойд нь агаарт хөөрөх тухай бодол огтоос төрж байгаагүй улс байлаа. ингээд тэд эзэн хааны хүсэлтийг биелүүлэх боломжтой агаарт хөөрдөг техникийг зохион бүтээсэн нь урьд өмнө нь бүтээсэн агаарын бөмбөлгөөс эрс өөр арга техниктэй, шинэ шийдэлтэй болж чадсан гэдэг.
үүнээс үүдэн нэгэн дүгнэлт хийхэд, аливаа тогтсон үзэл санаа, бүх зүйлд нийтлэгээр хандах бодлого баримтлалыг огтоос мэдэхгүй байна гэдэг, түүнд цоо шинэ өнцгөөс харах боломж, шийдэх шинэ магадгүй бүр ашигтай саналыг гаргах боломжтой байдгийг бид анзаарч харах хэрэгтэй.
саяхны нэгэн хэрэг явдал энэ бүхэнд энэ бүхэнд миний анхаарлыг хурцаар хандуулахад хүргэсэн юм. япон улсад болсон хэрэг явдал гэнэ. жаал хүү гэртээ тоглож байгаад, муураа хөлдөөгчдөд хийгээд мартжээ. эцэг эх нь хөргөгч үйлдвэрлэгч компанид зарга нэхэж, муурыг хөргөгч хөлдөөгчдөд хийж болохгүй гэсэн зураг заавар оруулаагүй гэж маргаж. шүүхээр хүүгийн эцэг эх заргаа авсан хэрэг гарчээ.
мөн хотод өсөж торниж буй манай орны багачууд хөдөөд очиж морь малын хөлд үрэгдсэн эмгэнэлтэй хэргүүд гарах болсон.
юу ч мэдэхгүй байх нь амьдрал мэдэхгүй байх буюу, алгебр математик мэдэхгүй байхаас өөр зүйл болох тухай одоо ярих гэж байна. гэрт өссөн хүүхэд хөлд орж байхдаа ч тулга түшиж явдаггүй буюу галаас айх сэтгэхүй, мэдрэхүйтэй байдаг. говийн хүүхдүүд аргал түүж сурсан байх ба заг, гишүүг ярыг нь тааруулаад сүх хэрэглэхгүй хагалж чаддаг.
монгол хэмээх орноос зөвлөлт холбоот улсад суралцахаар очсон анхны оюутнууд цай чанах бүрдээ дотуур байрнаасаа данхаа барьсаар Ангар мөрөн рүү гүйдэг байсан түүх. тэд их л удтал хананаас ус авч байшин дотроо бие засаж суртал аа, дандаа гүүрэн доогуур орж суудаг байсан тухай баримт бий. тэгээд нойлын өрөөг эмэгтэй эрэгтэй байдгийг ч мөн удтал ойлголгүй, олон арван хүнийг айлгаж ичээж байсан гэдэг.
тэр үед үсрэнгүй дэвшил гаргаж соёлжсон гэх бид чинь хүүхэд маань хөрөгчид муураа хийгээд хөлдөөчих ядмагхан сэтгэлгээ рүү тэмүүлсэн гэжүүдээ.
өнөөдөр мэдэхгүйгээр сэтгэхгүй гэсэн нийтлэг хандлага байгааг, ноёлсон үзэл, тогтмол бодол санаа нь шинэлэх бүхнийг дарж боймилж байдаг гэсэн цэн мэргэн үгээр сөргүүлэн хэлмээр юм.
мундаг боловсорч буй хойч үе маань геометрийг гаргуун сайн эзэмшсэн хэрнэ, хуучинсаг монгол малчнаас дээр малын хашаа барьж чадахгүй байна. хими болон физикийн ШУ гүнзгий нэвтэрсэн хүмүүс сүү гашилгахгүй хөөрүүлж чадахгүй байгаас гадна тараг хийнэ гэвэл бүр ч үгүй хэрэг болж байгаагаас харахад би юу мэдэж байна вэ ? бид юу мэдэхгүй байна вэ ? бид юу мэддэг байсан бэ? бид юу мэддэг байх ёстой вэ? гэсэн асуултуудад хариулах ёстой болсон байна.
хүний сэтгэлгээ мэдлэггүйгээр тэлж хөгжинө гэж хэлэх гэсэнгүй, бид амьдралыг мэдэх билүү гэж бид бодох болжээ.
монгол орны улс төрчид АНУ ийн өсвөр үеийнхний хэмжээтэй ёс суртахуун улс төрийн соёл мэдлэгтэй нь хамгийн сайн гэх нийтлэгч УИХ гишүүнийх нь байнга шахуу ярих ярианаас илт байна. Монгол орны ерөнхий боловсролын сурагчид АНУ ийн эрдэмтэн доктор оюутны хэмжээний мэдлэгтэй байна. гэтэл бидний нийгмийн амьдрал асар их зөрүү юун дээр байна вэ. бид энэ асуултыг асууж байгаагүй бөгөөд хэрэв одоо л асууж байгаа бол хариултыг нь мэдэхгүй дээ л ийм байгаа хэрэг.
АНУ д 18 нас хүрээд түр оршин суугч гэсэн статусаар амьдрагч монгол охин иргэншлээ АНУ байхаар сонгох болж холбогдох бичиг баримт хөөцөлдөн монгол ирээд байхтай азаар уулзаж зарим нэгэн зүйлийг асууж лавлан ярилцахад, бусдаас хэтэрхий хамааралтай байдаг бидний амьдралд хэзээ ч чи хэрхэн сайхан амьдрах вэ гэсэн сургалт байгаагүйг хатуу сануулав.
хүн төрөлхтний таван мянган жилийн хөгжлийн алхмыг одоо зургаагаас долоо настай хүүхдүүд нэг жилийн дотор хийж байна. тэд эртний өвөг эцэг нь нэгний тоо гэдэг нэг үхэр, нэг эмэгтэй хүн, нэг чулуу биш, бас нэг алтан зоос биш гэж, нэг бол нэг гэж ойлгож байсныг тунч анхааралтай харахад сургуульд сураагүй хүүхэд голдуу худлаа хэлдэг нь сэтгэлгээ нь ямар нэгэн стандарт цээжлэв-эл зохистой томьёололд автаагүй байдагтай нь холбоотой.
арван жил болон оюутан ахуй цагт надаас хэдэн арав дахин тархи оюуны чадамжтай хүмүүс нийтлэл эссе бичиж чадахгүйгээр үл барам үүнд ямар томьёо байдаг бэ гэж асууж байсан нь цөөнгүй. аливаа зүйлд, ямар нэгэн хэмжээ гэж байх нь дамжиггүй ч сэтгэлгээнд хил хязгаар ямар нэгэн хамжаарга байна гэдэг хамгийн тэнэг бөгөөд эмгэнэл юм.
мөнгөгүй бол амьдрахгүй гэдгийг хатуу ухаарсан арван-гурав орчим настай жаал хүү хар зах дээрээс ТВ үзэж буй хүмүүст хандан би мөрөөдөлгүй би мөрөөддөггүй, би мөнгөгүй ..... гэж хэлэхийг сонсоод одоо насанд хүрсэн хэн нэгний ч амьдрал их бага ямар нэгэн хэмжээгээр мөрөөдөл нь хумигдаж, шалтаг тоочих өвчинд баригдсан байгаадаа гэсэн бодол төрсөн
би юу ч мэдэхгүй байхаас айхгүй, асуухаасаа ичихгүй
би мөрөөдөлгүй би сэтгэх чадваргүй байхаас л айж байна
бусад бүх тогтсон үзэл суртал шүүмжлэл надад хамаагүй
Нийт 1857 удаа уншигдсан | 8 сэтгэгдэлтэй
RSS тандагч
Сэтгэгдэл бичих
suutnuud heleh yumtai bolood heldeg, teneguud zaaval neg ym helehgui bol boldoggui uchraas heldeg....
bi bol 2r angilald ni oroh bh,,,
bayasum-d
Том хүн & хүүхэд болох хүслэн "- Жаргалтай мангар бацаан" gesen bichilegiig chini unshij vzlee bi bodson zvil ee l bichij, yr ni tegej gants amardag ym, yrdoo tegeed l boloodoo bodoj sanah ymgvi heneggvi bail gej bi helehiig hvssen baihaa yu bodoj bsanaa martaj ee...
xvv-d
уг нь тэнэг байсан бол амар... gehdee bid vvniig hvsne gej vv
Үнэн "ихэнхидээ" гашуун байдаг тул түүнийг мэдэхгүй байх нь жаргал гэдэг утгаар би ойлгодог.. Үүнийг шашны хүмүүс илүүтэй ойлгох байх. Шашнаараа дамжуулж ойлгосон Бурханы асар их зовлон шаналал, хүн төрлөхтний их зан, нүгэл хилэнцийг мэдрэх болж, өөрийнх нь олсон ариун үнэнийг бусад хүмүүс ойшоохгүй байх нь, хүн төрлөхтнийг аврах гэж тэдний өмнө үүрэг хүлээсэн итгэл үнэмшил нь нэг талаар түүнийг зовлонтой амьтан болгоно.. Тэрний хажууд юу ч мэдэхгүй хүн жаргалтай..
Бид "- Жаргалтай мангар бацаан" гэдэг шүү дээ.. ямар ч хариуцлагаа мэдэхгүй болохоор жаргалтай.. Харин ар гэрийн асуудлуудыг мэддэг болсон цагаас (ухаан суухаараа) санаа нь "зовоод" эхэлдэг.
энэ талаар халти бичсэн юм бий..
http://erhem.blogspot.com/2008/01/blog-post.html
Зассан: xvv хэзээ: 2008-1-25 04:38
Хүн ямар нэг юм зайлшгүй мэдэж байдаг. Харин үхэрийг бол юу ч мэдэхгүй гэж хэлж болно. Үхэр өвс идэж байхдаа жаргалтай, өлсөхөөрөө зовлонтой..
энэ талаар дэлгэрэнгүй бичсэн нь дээр гэж санасан тул блог дээрээ үргэлжлүүллээ..